Seksueel overdraagbare aandoeningen

Algemene informatie

Waardoor worden soa's veroorzaakt?

De meeste soa’s worden veroorzaakt door bacteriën of virussen. Die zitten in het slijmvlies, sperma, vaginavocht of bloed van iemand die geïnfecteerd is met een soa.

Hoe kun je het krijgen?

Soa’s kun je oplopen door onbeschermde seks met iemand die een soa heeft. Seks is onbeschermd wanneer er rechtstreeks contact is tussen de penis, de vagina, de anus, de keel of de mond, zonder gebruik van een condoom of beflapje. Je kunt ook een soa oplopen als je vingers, een vibrator of dildo zonder condoom, in contact komen met slijmvlies van je partners zonder ze eerst goed schoon te maken. De soa’s hepatitis B en hiv kunnen ook via bloed overgedragen worden. Bijvoorbeeld via injectienaalden, scheermesjes of tatoeagenaalden waar besmet bloed op zit. Er zijn ook soa’s die tijdens de zwangerschap of bevalling van moeder op kind worden overgedragen.

Klachten

Sommige klachten kunnen op een soa wijzen: geelgroene afscheiding uit vagina, plasbuis of anus, bloedverlies tijdens of na seks, pijn bij plassen, jeuk, pijn in de onderbuik, en pijn of zwelling van de balzak. Ook kunnen er blaasjes, zweertjes of wratjes op of rondom de geslachtsdelen voorkomen. Maar bij veel soa’s heb je vaak helemaal geen klachten. Dus je kunt een soa hebben zonder dat je er iets van merkt. Nochtans kan je de infectie wel doorgeven aan je sekspartner.

Hoe kan je een soa voorkomen?

De meeste soa's kun je voorkomen door een condoom te gebruiken tijdens vaginale, anale en orale seks. Voor dit laatste kun je een opengeknipt condoom of een beflapje gebruiken. Gebruik je een vibrator, dildo of ander speeltje? Deel dit niet met je sekspartners. Óf gebruik condooms en maak ze tussendoor goed schoon. Vrijen met bescherming is makkelijker als je goed bent voorbereid. Denk van tevoren goed na hoe je het wilt aanpakken. Zorg dat je condooms (en eventueel glijmiddel) bij je hebt, en bedenk hoe en wanneer je het gebruik ervan wilt bespreken. Wanneer je nog niet veel ervaring hebt met beschermde seks, kun je zelf oefenen met condoom aandoen. Zo weet je hoe het moet als het zover is.

Behandeling

Als je er op tijd bij bent, zijn de meeste soa’s goed te behandelen. Als je soa’s niet op tijd behandelt, kun je ernstige problemen krijgen met je gezondheid. Zo kun je bijvoorbeeld onvruchtbaar worden van chlamydia.
Heb je een vaste relatie?
Laat het condoom dan pas weg als je allebei een soa-test hebt gedaan en behandeld bent indien nodig. Testen kan je het beste doen drie maanden na het laatste onbeschermd sekscontact. Want dan zijn sommige soa’s pas 'zichtbaar' in het bloed.
Vrij gerust!
Neem geen risico met seks zonder bescherming. Kies voor je eigen gezondheid én die van je partner!